2009-03-03

wielokryterialny algorytm :)

drzewo decyzyjne :)

retrospekcje & projekcje

Dzisiejsza blogowa notka, również będzie miała charakter nieco retrospektywny, ale będzie ona dotykała obszaru mojej działalności naukowej, podjętej niegdyś w Politechnice Śląskiej, a kontynuowanej później w Politechnice Opolskiej. Jest to działalność o tyle odmienna od harcowania w realiach przemysłowych, że można się ‘wyszaleć indywidualnie’ i nawet największe ‘science fiction’, ma szansę na postrzeganie jako wartość dodana, a brak wdrożenia pomysłów w życie, zawsze można wytłumaczyć brakiem właściwie ułożonej współpracy pomiędzy naukowymi i przemysłowymi departamentami. 
Szczerze mówiąc, tematycznie, zainspirował mnie Pan Tadeusz Bewszko, który na „Forum dyskusyjnym OZE”, (do którego link znajduje się na marginesie) w linku o ‘planowaniu energetycznym’, prezentował tezy swojego bardzo ciekawego artykułu, który to artykuł, jest w pewnym sensie kontynuacją podjętego także przeze mnie dzieła porządkowania procesów decyzyjnych, w sektorze źródeł odnawialnych.  
Nie ukrywam, że będą to fragmenty moich artykułów z roku bodaj 2002, ale ponieważ widzę, że temat się pięknie rozwinął, to pozwalam sobie dorzucić i kilka moich refleksji:).
Co tak same będą w komputerze siedziały … 

Jeszcze o BRAKACH

Brak zrozumienia dla konieczności współistnienia na rynku energetycznym zarówno rozwiązań konwencjonalnych, jak i alternatywnych, owocuje dualizmem intencji pojawiających się prawnych i finansowych prób uregulowania sektora.
Tworzy to niesprzyjający klimat dla podmiotów upatrujących w odnawialnych źródłach energii poważnej niszy inwestycyjnej, która oprócz wbudowania się w strategię rozwoju polskiej energetyki, mogłaby być źródłem dochodu dla potencjalnych inwestorów. Subsydiowanie sektora energetyki konwencjonalnej oraz pozycja monopolisty na rynku energetycznym, wytworzyły klimat ‘trudnego startu’ dla alternatywnych form wytwarzania energii. 
Istotnym problemem związanym z dynamicznym wzrostem wykorzystania źródeł odnawialnych, jest także brak jednoznacznej i konsekwentnie prowadzonej polityki, głównie w zakresie tworzenia stosownego, stabilnego instrumentarium legislacyjno-ekonomicznego, upraszczającego procedury związane z realizacją tych trudnych zadań inwestycyjnych.
Szczególnie brak jest rozwiązań umożliwiających redystrybucję środków z sektorów zanieczyszczających środowisko do tych, które rozwijają się w oparciu o zasady ‘zrównoważonego rozwoju’ i przyczyniają się do budowy ‘zrównoważonego systemu energetycznego’. 

Teraz o PRZYSZŁOSCI

Budowa nowoczesnego systemu energetycznego powinna zmierzać w kierunku ścisłego definiowania lokalnych zasobów energetycznych i to zarówno tych odnawialnych, jak i konwencjonalnych. Zidentyfikowane zasoby winne być konfrontowane z lokalnym zapotrzebowaniem energetycznym nie tylko w ujęciu ilościowym (możliwa do wytworzenia ilość energii), ale także jakościowym (sozoekonomiczna wartość energii). 
Kolejnym krokiem, winno być takie prowadzenie lokalnej polityki energetycznej, aby przy możliwie maksymalnej efektywności procesów wytwarzania i dystrybucji energii, straty powodowane w środowisku naturalnym były jak najmniejsze. 

Wśród kryteriów oceny OZE należy wyróżnić trzy podstawowe grupy:
a) grupa kryteriów decydujących o ilości wytwarzanego ciepła i/lub energii elektrycznej, (np. wielkość dostępnego potencjału energii odnawialnej, sprawność instalacji konwertującej energię odnawialną na użyteczne jej formy, sprawność procesu dystrybucji wytworzonej energii do odbiorcy);
b) grupa kryteriów mających bezpośredni związek efektywnością ekonomiczną inwestycji, (np. wartość nakładów inwestycyjnych, wartości możliwych do pozyskania dotacji, niskooprocentowanych kredytów, koszty procesu eksploatacji, możliwa do uzyskania na rynku cena produktu, cena pro . poziom stóp procentowych, dynamika rynku technologii OZE, polityka państwa w zakresie ich rozwoju itp.) ;
c) kryteria związane z wartością sozoekonomiczną wytwarzanego ciepła i/lub energii elektrycznej (np. uzyskany efekt ekologiczny, straty uniknione związane z zahamowaniem degradacji środowiska naturalnego poprzez eksploatację surowców konwencjonalnych, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego poprzez dywersyfikację źródeł energii, stymulacja rynku pracy).
O ile pierwsza i druga grupa kryteriów ma charakter raczej czytelny i nie tak trudny do ujęcia w kategoriach ilościowych, o tyle trzecia grupa kryteriów często nastręcza wielu trudności przy próbach zwymiarowania. 

Ilość energii produkowana w procesie konwersji źródła odnawialnego na użyteczne formy, ma podstawowy wpływ na wartość przychodów z inwestycji, zatem pośrednio jest uwzględniana w dynamicznym wskaźniku efektywności inwestycji NPV (wartość zaktualizowana netto), który z kolei może być jednym z podstawowych kryteriów podejmowania decyzji inwestycyjnej. Jeżeli w założonym horyzoncie czasowym proces inwestycyjny przebiega w możliwie najbardziej stabilnych warunkach, a inwestor dołoży wszelkich starań, aby uwzględniana w dynamicznych wskaźnikach efektywności inwestycji stopa dyskontowa określona została jak najrzetelniej, to wskaźnik ten, jest jednym z bardziej miarodajnych kryteriów, umożliwiających podjęcie decyzji inwestycyjnej.
Próbę określenia sozoekonomicznej wartości energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł, podjęto w badaniach przeprowadzanych w ramach programu ExternE (http://www.externe.info).
 Dokonano tam próby zwymiarowania zewnętrznych kosztów produkcji ciepła i energii elektrycznej, w zależności od rodzaju i sposobu wykorzystania określonego źródła. 
Badania te, umożliwiają oszacowanie bliższej realiom ceny jednostki ciepła i/lub energii elektrycznej, co niewątpliwie jest bliższym rzeczywistości wskazaniem kierunku, w jakim powinien zmierzać zrównoważony system energetyczny.
Wartościowe ujęcie tych zewnętrznych kosztów procesów energetycznych, stworzyło możliwość uwzględnienia ich we wstępnym szacowaniu efektywności ekonomicznej, za pomocą wskaźnika, zmodyfikowanej o efekt ekologiczny, wartości zaktualizowanej inwestycji. (o tym więcej następnym razem...)

W kolejnych odsłonach pozwolę sobie zamieścić dwa proste w wydźwięku algorytmy decyzyjne, które, jeśli nastąpiłaby potrzeba, mogę dodatkowo opisać.